Dzień dobry,

Czytam i słucham ostatnio dużo o szachach po polsku i po angielsku. Zauważyłem, że wielu trenerów szachowych używa określenia jak w zdaniach: „To było bardzo silne posunięcie dla białego!” „Biały ma teraz dwa pomysły, ruszyć się skoczkiem bądź gońcem”. Chodzi mi o słowo biały. Całe życie słyszałem o białych/czarnych (jako o bierkach szachowych). Mówienie czy pisanie w liczbie pojedynczej wygląda mi na kalkę z angielskiego (jak w zdaniu „White is going to capture c4”). Czy mam rację?

Często rok 2020 wymawiany jest jako dwa tysiące dwadzieścia zamiast dwa tysiące dwudziesty. Zastanawia mnie czy ta forma jest błędna i z czego może wynikać jej stosowanie?

Żona prezydenta określana jest mianem pani prezydentowa lub czasem pierwsza dama. Załóżmy, że prezydentem jest kobieta. Czy istnieje odpowiednik powyższych określeń, określający męża pani prezydent? Czy określenia te należy pisać z wielkiej litery?

Dzień dobry,
jak zapisać: Wyspy Południowego Pacyfiku czy wyspy południowego Pacyfiku?

Pozdrawiam
Czytelniczka

Szanowna Poradnio,

czy wyrażenie „poukładać sobie coś w głowie” (chodzi o jakieś przeżycia, wydarzenia, o przemyślenie wszystkiego) jest poprawne? Czy nie jest to np. kalka z angielskiego?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Chciałbym wyjaśnić i sprecyzować znaczenie terminu premium, ale to, w jakim używamy go współcześnie. Słowniki definiują premium jako ‘dodatek do wynagrodzenia’, ‘bonus’, czy ‘nagrodę’ (np. wyznaczono premium za moją głowę), dzisiaj jednak nikt nie używa premium w tym znaczeniu. Jak zdefiniować współczesne znaczenie terminu premium?

Mamy polonizację, germanizację, a jak brzmi to względem Francji?
Frankonizacja, romanizacja czy sfrancuszczenie?

Pozdrawiam
Jarek

Wojciech Młynarski powiedział kiedyś, że zachęca publiczność do tego, żeby przy odbiorze jego piosenek stosowała dialektytne myślenie. Cóż to takiego?

Dlaczego formuła / formułować, ale reguła / regulować (a nie regułować?

Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?